مدرسه آقابزرگ

کاشان همانند دیگر شهرهای قدیمی ایران معماری سنتی شهری اش را تا اوایل قرن بیستم حفظ کرده بود، این چینش سنتی که در دوره‌های سلجوقی و صفوی شکل گرفته بود و تا دوران قاجار ادامه یافته بود، در دوره پهلوی و به ویژه نیمه دوم قرن بیستم به شدت تغییر یافت.^[۶]

شهر قدیمی کاشان را دیواری بلند محصور می‌کرده و رفت آمد به درون شهر توسط چند دروازه صورت می‌گرفته. فضای درون شهر مانند دیگر شهرهای دوران میانه اسلامی به چهار قسمت ارگ، مدارس، بازار و محلات تقسیم می‌شده. قلعه جلالی (ارگ حکومتی کاشان) که در زمان سلطان ملکشاه سلجوقی ساخته شده بود، در طول قرن هجده و نوزده میلادی از میان رفته درحالی که برج‌ها، دروازه‌ها و دیواره‌های شهر در سراسر قرن نوزدهم باقی مانده بودند.

بازار کاشان در مرکز این شهر واقع شده‌است و دیگر فضاهای شهری در دوطرف آن قرار گرفته‌اند، این بازار در دوره صفویه رونق فراوانی داشته‌است که البته در دوره قاجار میزان قابل ملاحظه‌ای از آن رونق کاسته شده. افزوده‌های جدیدتر بازار شامل تیمچه امین‌الدوله، دو مدرسه و یک مسجد است.

پشت بام بازار کاشان

با ظهور خودرو و ساخت خیابان‌ها، تا به حال کاشان بدون توجه لازم به عناصر تاریخی و شیوه زندگی بومی اش رو به گسترش بوده‌است. گسترش رابطه با تهران سبب ویران کردن قسمت شمال غربی دیوار شهر در ۱۹۲۰ شد. ساخت چند کارخانه و بانک، کاشان را به شهر تاریخی فین وصل کرد. در سال‌های ۱۹۳۵-۱۹۴۵ سیاست دولت مرکزی در ساخت راه ماشین رو بین تهران و کاشان سبب توسعه شهر در طول دو راه فین و تهران شد. با رسیدن راه آهن به کاشان ایستگاهی در شرق شهر ساخته شد و روستاهای یحیی آباد و جمال آباد بخشی از شهر شدند.

در دهه بعدی نخستین میدان ماشین رو کاشان که پارکی نیز درون خود داشت ساخته شد، همچنین چند روستای دیگر، بخشی از کاشان بزرگ شدند، بانک‌ها و کارخانه‌های جدیدی ساخته شد و خیابان بزرگی بین بخش قدیمی و جدید شهر ساخته شد. در هفتاد سال گذشته (۱۹۴۰-۲۰۱۰)، شهرک‌های بسیاری در کنار راه‌ها و خارج شهر پدید آمده‌اند، به همان سرعتی که دور شهر قدیمی را قبلا پر کرده بودند.^[۷]

بناها و خانه‌های تاریخی

خانه بروجردی‌ها

از بناهای تاریخی مهم کاشان که هنوز استوار مانده‌اند یا آثارشان پابرجاست می‌توان به مناره زین الدین،آرامگاه سلطان عطابخش،مسجد عمادی (مسجد میرعماد)، مسجد جامع، مدرسه سلطانی، مسجد آقابزرگ، قلعه جلالی، حمام‌های عمومی و کاروان سرای امین الدوله اشاره کرد، در همه این بناها ویژگی‌های معماری مشابه دیده می‌شود، جز مناره زین الدین که در این زمینه یکتا است.^[۸]

کاشان حداقل نوزده عمارت تاریخی دارد که به خوبی محفوظ مانده اند. این عمارت ها عناصر عمومی خانه های سنتی کاشان را دارا می باشند، اما نسبت به آنها دارای فضاهای بزرگتر ، معماری ماهرانه تر و عناصر مجلل تری هستند. از معروف ترین این عمارت ها می توان به خانه بروجردی ها، خانه بنی کاظمی و خانه مرتضوی اشاره کرد.^[۹]

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: